Vertaalkwaliteit
Vertaalkwaliteit is doorgaans lastig te meten. Hoe bepaalt u nu of uw vertalingen het beste tot zijn recht komen bij een geautomatiseerde vertaaldienst of een vertaler van vlees en bloed?
Ik kan hier natuurlijk de voordelen van een vertaling uit 100% mensenwerk opsommen, maar u kunt veel beter zelf de machinevertaling van de toonaangevende automatische vertaler DeepL beoordelen in een A-B-vergelijking met de showcasevertaling van BlacKKite.
Privacy/tarieven
Voor machinevertalingen betaalt u een bepaald bedrag per maand (DeepL) of per vertaald tekenaantal (Google & Microsoft). Die bedragen zijn uiteraard exclusief de kosten voor redactie. Afgezet tegen mijn tarieven lijkt zo'n machinevertaling al snel voordeliger.
Is een vertaalmachine echt gratis?
Het kan overigens nog goedkoper, namelijk (monetair) gratis. Dan moet u wel gebruikmaken van de gelimiteerde webservice en bereid zijn om uw data vrij te geven voor het trainen en verbeteren van het vertaalalgoritme. U rekent af met uw data.
Gaat u voor veelgebruikte constructies of een onderscheidende formulering die bijdraagt aan een hogere SEO-score?
Onderscheidend vermogen
Het resultaat van een machinevertaaldienst getraind met een tweetalig corpus blijft refereren aan dat corpus. Je zou kunnen zeggen dat de vertaalcomputer een slim gevormd dom antwoord geeft op een ingewikkelde vraag. Voor vertalers is het antwoord niet altijd zwart-wit. Zij weten wanneer ze grijze gebieden kunnen vermijden of juist moeten benadrukken.
Ik gebruik terminologie zeer consequent als bijvoorbeeld onderdelen uit een onderhoudshandleiding verwijzen naar een tekening. Daarentegen gebruik ik in een blogpost over de verschillen tussen de vertalingen van vertaalengines en menselijke vertalers ter afwisseling voor de term vertaalmachine juist weer een verscheidenheid aan synoniemen om de lezer te blijven boeien.
- identiek
- verschil in notatie
- verwante betekenis
- wijkt af
Gemiddeld wijkt 57,3% van de woorden uit mijn showcasevertaling in meer of mindere mate af. Zo'n orginaliteitspercentage zegt natuurlijk weinig over de kwaliteit van een vertaling, maar toont wel aan dat er iets te kiezen valt voor inkopers van vertaaldiensten. Gaan zij voor veelgebruikte constructies of een onderscheidende formulering die bijdraagt aan een hogere SEO-score?
Tekstlengte
Inkopers van technische vertalingen stellen soms restricties aan het tekenaantal van de vertaling ten opzichte van het origineel, bijvoorbeeld als tekst buiten het bereik van een display kan vallen. Omdat het Nederlands voor dezelfde boodschap vaak meer tekens nodig heeft dan het Engels, moet een vertaler Engels-Nederlands alert zijn op die tekstexpansie.
Schrappen is een van de standaardgereedschappen van de vertaler die ontbreekt in de gereedschapskist van de vertaalmachine. Alleen met pre-editing of post-editing kun je een computervertaling eventueel laten afknotten. Mijn showcasevertalingen komen op zowel woord- als tekendichtheid gemiddeld net iets onder die van de originele handleiding van Philips uit. De machinevertaling zit er gemiddeld ruim tien tekens boven.
Levertijd vertaling
Machinevertalingen blinken uit in snelheid. In een mum van tijd staat de Nederlandse vertaling in beeld. Met een gemiddelde dagelijkse productie van 2500 woorden kan ik daar niet aan tippen, zelfs niet met assistentie van de meest geavanceerde CAT-tool. Bedenk wel dat ook zo'n computervertaling nog geredigeerd moet worden voordat de tekst geschikt is voor publicatie.
Snel is bovendien niet per se positief. Een vertaling heeft er vaak baat bij als die een nachtje blijft liggen. De vertaler kan de materie dan even herkauwen. Een frisse blik kan fouten voorkomen en creatieve blokkades beslechten!
Vertaalmachine of vertaler?
De belangrijkste verschillen tussen de vertaling van een vertaler en een vertaalmachine zijn het gebrek aan tekstcorrectie en privacy bij de machinevertaling. De ambachtelijke vertaler blijft dan ook vooralsnog leidend in kwalitatief hoogwaardige maatwerkvertalingen met oog voor privacy.
Toepassingen voor machinevertaling
Als goed wel goed genoeg is, de tekst snel en goedkoop vertaald moet worden, geen privacygevoelige informatie bevat en het resultaat geredigeerd wordt, kan een machinevertaling een aardig alternatief zijn op de reguliere vertaler.
Erwin van Wouw
